Logo: Urząd Gminy Świetajno
Baner: LGDBaner: Kącik przedsiębiorcyBaner: RodzinaBaner: Telewizja Kopernik
Baner: Mapa GminyBaner: Umów wizytę w Urzędzie SkarbowymBaner: Emp@tiaBaner: ZusPue
Baner: ZusBaner: Praca.pl - Urząd Gminy Świętajno nie odpowiada za treści umieszczone na portalu .

Uzależnienie behawioralne

Uzależnienie behawioralne

  • 27-02-2022
  • Autor: Rafał Zwiernik
  • drukuj

Uzależnienie behawioralne

Polskie dzieci są heavy userami internetu. Niepokojące wyniki raportu “Internet dzieci”
 
W 2024 roku dostęp do internetu stał się dla polskich dzieci w wieku 7-14 lat czymś powszechnym. Wzrost penetracji sieci w tej grupie wiekowej nie zaskakuje. Jednak to, jak dzieci korzystają z internetu i jak zmieniają się ich nawyki, może budzić niepokój.
 
Raport „Internet dzieci 2025”, opublikowany w marcu 2025 roku przez firmę Mediapanel, dostarcza szczegółowych informacji na temat zachowań dzieci w internecie. Dane te pochodzą z IV kwartału 2024 roku. W badaniu uwzględniono 2,74 miliona internautów w wieku 7–14 lat, co stanowi 85,6 proc. populacji w tej grupie wiekowej.
 
Jak dzieci korzystają z internetu?
Z danych raportu wynika, że internet w Polsce stał się niemal nieodłącznym elementem codzienności dzieci. „91,54% osób z najmłodszej grupy internautów (7–14) przynajmniej raz dziennie połączyło się z internetem i spędziło tu aż 4 godziny 29 minut dziennie” – piszą autorzy raportu. To ogromna liczba, wskazująca na powszechność korzystania z sieci wśród dzieci.
 
Większość z nich, bo 89,63 proc., korzysta z internetu za pomocą urządzeń mobilnych, głównie smartfonów. „Z urządzeń mobilnych korzystało 2,63 miliona dzieci w wieku 7–14 lat, co daje 96% zasięgu w tej grupie wiekowej” – czytamy w raporcie. Z komputerów osobistych korzysta tylko 29 proc. dzieci, a spędzają one przy nich średnio 1 godzinę i 23 minuty dziennie. Warto zauważyć, że w poprzednich latach urządzenia stacjonarne dominowały wśród dzieci i młodzieży.
 
Co robią dzieci w internecie?
Najwięcej czasu dzieci poświęcają na oglądanie treści wideo – to dotyczy aż 2,71 miliona osób z tej grupy wiekowej. Oglądanie filmów online stało się główną formą spędzania czasu w internecie. Średni dzienny czas spędzany na tym wynosi 1 godzinę i 55 minut. Kolejną popularną kategorią są serwisy społecznościowe, które przyciągają dzieci na średnio 2 godziny i 10 minut dziennie.
 
Dzieci spędzają coraz więcej czasu na takich platformach, jak YouTube, TikTok czy inne aplikacje społecznościowe. Służą one nie tylko do oglądania treści, ale także do komunikacji, interakcji i tworzenia własnych materiałów. Z tych powodów internet stał się dla dzieci miejscem nie tylko zabawy, ale także budowania tożsamości w sieci.
 
Dzieci w internecie – niebezpieczeństwa
Choć internet stał się codziennością dla dzieci, to wiąże się z nim również wiele zagrożeń. Raport podkreśla, że „dzieci coraz częściej korzystają z serwisów, które są teoretycznie przeznaczone dla dorosłych, takich jak serwisy erotyczne”. W IV kwartale 2024 roku, aż połowa niepełnoletnich internautów miało kontakt z treściami erotycznymi, poświęcając średnio 10 do 14 minut dziennie na ich przeglądanie. To niepokojący trend, który pokazuje, że dzieci mają łatwy dostęp do treści, które nie są odpowiednie do ich wieku.
 
Na przestrzeni ostatnich kilku lat zauważalna jest zmiana w sposobie korzystania z internetu przez dzieci. Ich aktywność online staje się coraz bardziej intensywna. Nie ma również postępu w kwestii bezpieczeństwa w sieci, choć świadomośc problemu powinna rosnąć.
 
Zwiększa się czas spędzany na serwisach streamingowych i społecznościowych, które stają się głównymi źródłami rozrywki. Autorzy raportu piszą: “Dzieci i młodzież są heavy userami internetu”. Dlatego niezbędne jest, by opiekunowie i szkoły angażowali się w edukację cyfrową i bezpieczeństwo w sieci, aby dzieci mogły korzystać z internetu w sposób świadomy i bezpieczny.
 
Źródło: “Internet dzieci Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie”,  Marzec 2025
 
 
 
Dzieci w sieci
 
Świat on-line wpłynął na to, w jaki sposób spędzamy czas wolny. Duża część naszego życia przeniosła się do Internetu, co jest szczególnie zauważalne wśród dzieci i młodzieży. Nadmierne korzystanie z technologii cyfrowej to jednocześnie przyczyna i skutek problemów. Wpływa negatywnie na relacje społeczne poprzez wycofanie, pojawienie się problemów szkolnych i zdrowotnych.
 
Sygnałem alarmowym, który powinien wzbudzić niepokój, jest wydłużanie przez dziecko czasu korzystania z multimediów, przez co zaniedbane zostają inne aktywności. Próby wprowadzenia zasad, podejmowane przez rodziców spotykają się z silnym protestem ze strony dziecka. Pojawiają się objawy odstawienia, pobudzenie, drażliwość, niepokój.
 
Narodowy Fundusz Zdrowia, wspólnie z Ministerstwem Zdrowia, uruchomił program pilotażowy dla dzieci uzależnionych od nowych technologii cyfrowych. W 14 specjalistycznych ośrodkach najmłodsi i ich rodziny otrzymają bezpłatnie profesjonalną pomoc psychologiczną. Za terapię płaci NFZ.
 
Według danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej z 2019 roku blisko 9 na 10 dzieci korzysta codziennie z internetu. Ponad 80% w wieku od 7 do 15 lat ma telefon komórkowy. Odsetek ten wzrasta wraz z wiekiem. Telefonu używa niemal 64% dzieci w wieku 7-9 lat. W grupie 10-12 lat to już prawie 92%. Własnym smartfonem może pochwalić się każdy nastolatek w wieku 13-15 lat [1].
 
Powszechny dostęp do nowych technologii i ich nadużywanie może szybko, szczególnie w czasie pandemii COVID-19, skutkować uzależnieniem. Śledzenie godzinami mediów społecznościowych lub nałogowe granie na telefonie komórkowym nie pozostaje bez wpływu na psychikę i zachowanie dzieci i młodzieży.
Jest ratunek
 
Dlatego NFZ, wspólnie z Ministerstwem Zdrowia, uruchomił pilotażowy program dla dzieci i młodzieży, które nie mogą obejść się bez komputerów, smartfonów i tabletów. Pilotaż ma pomóc wyjść z uzależnienia. Dzięki niemu uda się też przetestować nowe modele opieki nad najmłodszymi pacjentami, którzy nie mogą żyć bez laptopa czy telefonu komórkowego.
 
    – Dostrzegamy problem uzależnienia dzieci i młodzieży od nowych technologii cyfrowych – podkreśla Filip Nowak, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia. – Z tego powodu zdecydowaliśmy się na realizację pierwszego w Polsce programu, który ma realnie pomóc najmłodszym pacjentom w walce z nałogiem. Jestem przekonany, że dzięki tej inicjatywie placówki realizujące program wypracują wzorcową ścieżkę terapeutyczną dla dzieci, które zmagają się z uzależnieniem od smartfona, czy komputera, którą będzie można wykorzystać na szeroką skalę w całej Polsce – dodaje szef NFZ.
 
14 specjalistycznych miejsc w Polsce
 
Program pilotażowy trwa od grudnia 2021 do końca czerwca 2024 roku. Mali pacjenci i ich najbliżsi mogą liczyć na profesjonalną pomoc psychologiczną w 14 miejscach w Polsce.
 
Od 23 grudnia 2021 roku działa już pierwszy ośrodek tego typu. Chodzi o Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa-Mokotów. Umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia podpisał też ETAP Ośrodek Profilaktyki i Terapii dla Młodzieży i Dorosłych w Białymstoku.
 
Dołączyło do nich jeszcze 13 placówek, zlokalizowanych w Jeleniej Górze, Wrocławiu, Toruniu, Zielonej Górze, Oświęcimiu, Warszawie, Łodzi, Czechowicach-Dziedzicach, Pszczynie, Koninie, Szczecinie, Siemianowicach Śląskich i Sosnowcu.
 
Uzależnieni od nowych technologii – dla kogo jest program?
 
Z terapii skorzystają dzieci przed rozpoczęciem nauki w szkole oraz dzieci i młodzież w wieku szkolnym, do czasu ukończenia nauki w szkołach ponadpodstawowych.
Opieka ośrodka – na które świadczenia mogą liczyć pacjenci?
 
Mali pacjenci wspólnie rodzicami mogą zgłosić się bezpośrednio do ośrodka realizującego program pilotażowy, gdzie znajdą fachowe wsparcie i profesjonalną opiekę.
 
Na terapię składają się:
 
    porada lekarska diagnostyczna
    porada lekarska terapeutyczna
    porada lekarska
    porada psychologiczna-diagnostyczna
    porada psychologiczna
    sesja psychoterapii indywidualnej
    sesja psychoterapii rodzinnej
    sesja psychoterapii grupowej
    sesja psychoedukacyjna.
 
Nie potrzebujesz skierowania. Za leczenie płaci NFZ
 
Na leczenie w ramach pilotażu nie ma skierowania. Wystarczy zgłosić się do placówki realizującej program. Pierwsza porada lub wizyta jest możliwa już 7 dni roboczych od zgłoszenia.
 
Czas trwania terapii dostosowany jest do pacjenta. Może wynieść nawet ponad 12 tygodni. Leczenie jest bezpłatne. Finansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia.
 
 
Uzależnienie behawioralne jest to zespół objawów związanych z utrwalonym, wielokrotnym powtarzaniem określonej czynności (lub grupy czynności) w celu uzyskania takich stanów emocjonalnych jak przyjemność, euforia, ulga, uczucie zaspokojenia. Do uzależnień behawioralnych możemy zaliczyć:
  • patologiczny hazard
  • uzależnienie od komputera/sieci internetowej
  • pracoholizm
  • zakupoholizm
  • uzależnienie od seksu/pornografii
  • uzależnienie od ćwiczeń fizycznych
  • uzależnienie od telefonu komórkowego
  • komplusywne objadanie się
Zapraszamy osoby zainetresowane do odwiedzenia stron dotyczących tego rodzaju uzależnień. Znajdą tam Państwo wszystkie niezbędne informację jak szukać pomocy oraz kiedy tak naprawdę możemy mówić o uzależnieniach behawrioalnych.
 
 
 
 
POMOC I NARZĘDZIA DO DZIAŁANIA 
 
1. Szkodliwe treści to materiały, które mogą mieć negatywny wpływ na rozwój i psychikę dzieci i młodzieży. Dzieci mogą na nie trafiać celowo lub przypadkowo, np. poprzez mylne wyniki wyszukiwania, spam czy reklamę.
Kontakt z takimi materiałami często powoduje wystąpienie wysokiego poziomu negatywnych emocji oraz zaburza prawidłowy rozwój i obniża poczucie bezpieczeństwa dziecka.
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę udostępnia dla rodziców narzędzia ułatwiające zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa w internecie. Prowadzi katalog bezpiecznych stron dla dzieci BeSt, a także katalog bezpiecznych aplikacji mobilnych BeStApp. Strony i aplikacje w tych katalogach zostały sprawdzone pod kątem braku szkodliwych treści i dostosowania do potrzeb i możliwości dzieci. Stworzyli także bezpłatną przeglądarkę internetową dla dzieci BeSt (na komputery z systemem Windows oraz urządzenia mobilne z systemem Android), która pozwala przeglądać jedynie strony z katalogu oraz zatwierdzone przez rodzica. 
Więcej informacji, zasad oraz narzędzi mogą Państwo uzyskać na stronie internetowej dzieckowsieci.pl
 
2.  W Akademii NASK zajmujemy się działalnością edukacyjną oraz popularyzatorską w zakresie bezpiecznego użytkowania nowych technologii. Przyświeca nam ważna misja chcemy, żeby internet stał się miejscem przyjaznym dla wszystkich. Nasze projekty i kampanie społeczne realizujemy, korzystając ze zdobywanego przez lata doświadczenia. Funkcjonujemy w ramach Państwowego Instytutu Badawczego NASK, stale współpracujemy też z ekspertami i środowiskiem naukowym. Nasi specjaliści przygotowują akcje edukacyjne dla dzieci i młodzieży, programy dla nauczycieli, pedagogów, studentów kierunków związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, a także rodziców. Dbamy o najwyższy poziom przekazywanej przez nas wiedzy.
Więcej informacji, zasad oraz narzędzi mogą Państwo uzyskać na stronie internetowej akademia.nask.pl
 
Publikacje dla rodziców 
Opracowanie – Janina Węgrzecka-Giluń
Konsultacja naukowa – dr Krzysztof Ostaszewski 
W broszurach dla rodziców poza merytorycznymi informacjami na temat specyfiki uzależnień behawioralnych, ich przyczyn, skutków oraz sposobów diagnozowania trudności, znajdują się wskazówki dotyczące pomocy dziecku w sytuacji zagrożenia uzależnieniem oraz podejmowania skutecznej interwencji. W ramach projektu wydano następujące publikacje dla dzieci do bezpłatnego pobrania:
  • „Uzależnienia behawioralne. Rodzaje oraz skala zjawiska, sygnały ostrzegawcze i skutki. Kompendium wiedzy dla Rodziców” 
  • „Uzależnienia behawioralne. Przyczyny uzależnień, sposoby zaradcze i pomoc. Kompendium wiedzy dla Rodziców” 
 
 
Poradnia internetowa Uzależnienia behawioralne