Temat miesiąca

 

         Mama i tata też wracają do szkoły? Choć wydawać by się mogło, że pierwszy września należy do dzieci i że to przede wszystkim one przeżywają powrót do szkoły, dla wielu rodziców powrót ich dzieci do szkoły wiąże się z niemałym stresem! Przyczyny tego stresu są różne.

Od jednej z mam usłyszałam: „Załamuje mnie myśl, że znowu będziemy musieli żyć na dzwonek, robić wszystko rano w pośpiechu, dopasowywać rozkład dnia do harmonogramu odwożenia i przywożenia dzieci”. Inna jest przerażona rosnącymi kosztami wyprawki szkolnej i wiążących się z tym wydatkami. Te obawy wciąż nie wyczerpują katalogu trosk, z którymi przed pierwszym września mierzy się wielu rodziców. Czym martwią się rodzice? Optymizmem nie napawają medialne doniesienia o szerzącym się w wielu szkołach i często niewidocznym dla dorosłych hejcie. Są rodzice, którzy martwią się, jak ich pociecha poradzi sobie na kolejnym etapie edukacyjnym (np. przechodząc ze szkoły podstawowej do średniej czy z klasy III do IV). Zdarza się, że sami mamy negatywne wspomnienia i emocje związane ze szkołą i przenosimy je na syna czy córkę. Nie jesteśmy wolni od wszechobecnej presji sukcesu i wyścigu szczurów, z którymi mierzy się nasze dziecko.

 

– Moja córka idzie teraz do ósmej klasy. Przeraża mnie myśl, że cały rok będzie dostosowany pod egzamin ósmoklasisty i jak wiele od tych trzech dni zależy – przyznała z westchnieniem inna mama.

 

W całej tej sytuacji najważniejsze jest uświadomić sobie, że nie jesteśmy z tym stresem sami i że jest on najzupełniej naturalny. A później możemy wypracować strategie, które pomogą nam sobie z przeżywanym napięciem radzić.Jak radzić sobie z rodzicielskim stresem?Zaakceptuj stres jako coś normalnego. Nie daj sobie wmówić, że „przecież to nie ty idziesz do szkoły, więc czym się denerwujesz”. Skoro odczuwasz to, co odczuwasz – jest to uprawnione i masz do tego prawo.Jeśli czujesz, że Twój stres odbija się na dziecku, porozmawiaj z nim o tym otwarcie. Powiedz, że każda zmiana w sposób naturalny wywołuje stres, również w dorosłych. Wyjaśnij też, że Twój stres wynika z troski o dziecko, a nie np. z chęci sprawowania nad nim większej kontroli.

W miarę możliwości jak najwięcej rzeczy (np. wyprawkę szkolną, harmonogram zajęć dodatkowych) przygotuj ze spokojnym umysłem, jeszcze w sierpniu, zostawiając sobie margines bezpieczeństwa na nieprzewidziane wydarzenia.

 

W porozumieniu ze wszystkimi domownikami stwórzcie prosty i czytelny dla wszystkich plan ról. Ustalcie, kto budzi dzieci (i dlaczego akurat ta osoba), kto je odwozi, kto gotuje itd. Pamiętajcie, że dobry plan zawiera również czas na odpoczynek, bo aby efektywnie wypełniać swoje zadania, trzeba też mieć czas odpocząć.

Ustalcie rutynę poranną i wieczorną. Niwelowanie chaosu pozwala czuć się bezpieczniej wszystkim, również dorosłym.

W pierwszych dniach szkoły, które bywają najtrudniejsze, rozmawiaj z dzieckiem o tym, co przeżywa, ale unikaj tonu przesłuchania. Zamiast zasypywania go listą pytań typu: „A co jadłeś?”, „A z kim usiadłeś?”, „A dlaczego nie chcesz siedzieć z Basią?” – daj mu przestrzeń na powiedzenie o tym, co w danym dniu było dla niego najciekawsze, co go zainspirowało, co było miłym zaskoczeniem.

Skupiajcie się na pozytywach. Na listę skarg i zażaleń jeszcze przyjdzie czas.

Pamiętaj, że dzieci wyczuwają Twój lęk i bezwiednie go przejmują. Nie zarażaj go własnymi traumami. Jeśli masz przykre doświadczenie ze szkoły, bo np. doznałeś odrzucenia rówieśniczego, miałeś trudności z jakimś przedmiotem itd., przegadaj to z kimś dorosłym, ale nie przenoś tego lęku na dziecko. Ono ma prawo zacząć własną przygodę szkolną z czystą kartą.

Rozsądnie zaplanuj budżet. Zrzuć z siebie presję, że wszystko musi być idealne i nowe. Być może plecak z zeszłego roku jeszcze się nadaje? A podręczniki możesz kupić używane? Nie daj się wpędzić w pułapkę, że „pewnie wszystkie dzieci będą miały wszystko nowe, więc nie chcę, żeby mój Staś odstawał”. Wielu rodziców stawia na rozsądek i nie wydaje na wyprawkę szkolną więcej, niż potrzeba. Nie narzucaj sam sobie zbędnego szaleństwa zakupowego. Zadbaj o siebie, nie tylko o dziecko. Choć gdy Twoje dziecko zmienia etap edukacyjny, zewsząd możesz usłyszeć, że „teraz trzeba otoczyć je szczególną opieką” i „wymaga wsparcia” – pamiętaj, że Ty nie przestajesz być ważny(-a). Wygospodaruj codziennie 15 minut dla siebie. Rób wtedy cokolwiek, byle sprawiało Ci to przyjemność. Pamiętaj, że nie musisz w każdej chwili się „rozwijać”. Możesz nawet skrolować, byle czuć, że naprawdę jesteś tylko tu i teraz, nie odpływasz myślami gdzie indziej i że ta czynność stanowi dla Ciebie źródło relaksu.

Dbaj o oddech. Głębokie, przeponowe oddychanie to najprostsza, najtańsza i ogólnie dostępna technika radzenia sobie z trudnymi emocjami!

Nie odkładaj i nie minimalizuj swoich potrzeb. Jeśli czujesz, że wszystko Cię przerasta, przytłacza, że jeszcze trzeba to, to i tamto... usiądź na 10 minut, zbierz myśli i zadaj sobie pytanie: Czego ja teraz potrzebuję? Ty też jesteś ważny(-a). Dziel zadania. Nie ma żadnej zasady, która mówi, że musisz wszystko zrobić na własną rękę.

Rozmawiaj szczerze z innymi rodzicami. Często taka wymiana doświadczeń jest prawdziwie oczyszczająca, bo okazuje się, że nie tylko Ty się stresujesz. Postaraj się zorganizować sobie raz na kilka tygodni spontaniczny wypad z innymi mamami, który będzie stanowił okazję do wymiany doświadczeń w otwartej, nieoceniającej atmosferze.

Pamiętaj, że szkoła to maraton, nie sprint. I Ty, i Twoje dziecko potrzebujecie czasu, i to co najmniej kilku tygodni, żeby wdrożyć się do nowego rytmu.

Jeśli czujesz, że przytłaczają Cię stres, presja oczekiwań i poczucie bycia niewystarczającym(-ą), porozmawiaj ze specjalistą, psychologiem lub psychoterapeutą. Okazywanie słabości to siła.

Jak się przygotować do nowego roku szkolnego? Rzeczy do zrobienia dzień przed 1 września: Sprawdź wyprawkę. Czy wszystko gotowe? Kiedy możesz jechać po brakujące rzeczy? Czy naprawdę wszystkie „braki” są tak pilne, że musisz jechać po nie natychmiast, w nocy, czy mogą poczekać kilka dni?

Przypomnijcie sobie z dzieckiem poranną i wieczorną rutynę. Możecie przedstawić ją w postaci obrazkowej i powiesić w widocznym miejscu.

Wydrukuj harmonogram (kto, kiedy i gdzie kogo odwozi, kto robi posiłki, zakupy itd.).

Zrób zakupy spożywcze na cały tydzień. Pozwoli Ci to uniknąć paniki związanej z pustą lodówką.

Jeśli znacie już plan lekcji, wydrukuj go i powieś w widocznym miejscu.

To zrób 1 września:

 

Wstańcie 20 minut wcześniej, żeby uniknąć gorączkowego poszukiwania i paniki.

Daj dziecku „startowy prezencik”, np. przygotuj ulubione śniadanie albo włóż do plecaka karteczkę z ciepłym słowem.

Po szkole zapytaj: „Co było fajne?”, zamiast standardowego: „Jak było?”.

Koniecznie wygospodaruj (i zapisz!) 15 minut w ciągu dnia dla siebie. Najlepiej spędź ten czas w ciszy, z dala od domowego zgiełku.

Wieczorem wycisz się razem z dzieckiem, wspólnie czytając książkę czy oglądając bajkę. Połóż się w miarę wcześnie spać. Uniknij pokusy zrobienia tego, czego nie zdążyłaś zrobić w ciągu dnia. Twój sen jest ważniejszy.

Na koniec pamiętaj: stres na początku roku szkolnego to nie porażka wychowawcza, tylko znak, że po prostu Ci zależy.

 

Dlatego zamiast ścigać się z czasem, ideałami z Instagrama i własnymi wymaganiami, zrób to, co najważniejsze: zadbaj o siebie, odpuść perfekcję i przytul swoje dziecko, nawet jeśli właśnie wylało kakao na świeżo wyprasowaną koszulę.

 

Nowy rok szkolny to nie test z życia. To kolejny rozdział, który – z odrobiną luzu i wsparcia – możecie przejść razem całkiem nieźle. A plecak z zeszłego roku? Jeszcze da radę. Tak samo jak Ty.

 

 

Lilka Poncyliusz – Guranowska