Szlaki rowerowe
Jeziora
Zabytki
Zasady zdrowego żywienia oraz stylu życia
- 08-01-2021
- drukuj
Męska sprawa - profilaktyka raka prostaty i jąder
O mężczyznach mówi się, że mniej dbają o zdrowie niż kobiety, za późno zgłaszają się do lekarza z dolegliwościami, unikają profilaktycznych badań. Możesz zmienić tę opinię
Co trzeci mężczyzna w ciągu życia cierpi na choroby układu moczowo- płciowego. Często są to niestety nowotwory. Rak gruczołu krokowego jest w Polsce drugim pod względem występowania wśród mężczyzn, po raku płuca. Badaj się regularnie. Wczesne wykrycie choroby daje szansę na jej wyleczenie.
Nowotwory męskich narządów
Tak zwane męskie nowotwory dotyczą:
- narządów rodnych – prostaty, jąder i prącia
- układu moczowego – nerek, pęcherza moczowego.
Rak prostaty
Najczęstszym na świecie złośliwym nowotworem u mężczyzn jest rak gruczołu krokowego. Najczęściej chorują panowie po 50 roku życia.
Rak prostaty daje nietypowe objawy. Można je pomylić z przerostem prostaty. W profilaktyce ważne są regularne wizyty u urologa. Warto sprawdzać stężenie PSA – swoistego antygenu sterczowego, produkowanego przez gruczoł krokowy mężczyzny.
Co powinno Cię zaniepokoić:
- osłabienie strumienia moczu
- częstomocz
- wydłużenie czasu oddawania moczu
- wrażenie, że pęcherz nie został całkowicie opróżniony po wizycie w toalecie
- krwiomocz
- zaburzenia erekcji
- nietrzymanie moczu
- zmiana rytmu wypróżnień
- ból okolicy lędźwiowej, pleców, klatki piersiowej lub nóg.
Podstawowe badania, które mogą wykryć nowotwór prostaty to:
- oznaczenie stężenia PSA – wykonywane na podstawie pobranej próbki krwi
- badanie per rectum – to badanie fizykalne, palpacyjne odbytu, które pozwala na wczesnym etapie wykryć schorzenia zagrażające zdrowiu
- badanie histopatologiczne – fragment tkanki pobranej z prostaty bada się pod mikroskopem.
Obecnie większość nowotworów gruczołu krokowego wykrywana jest w stadium bezobjawowym – chorzy są diagnozowani:
- w związku ze stwierdzeniem podwyższenia stężenia PSA
- z powodu objawów łagodnego przerostu gruczołu krokowego.
Rak jądra
Na nowotwór jądra najczęściej chorują młodzi mężczyźni: od 14 do 35 lat. Choroba może dotknąć każdego, nie zależy od stylu życia.
W profilaktyce ważne jest regularne samobadanie. Wykonuj je raz w miesiącu:
- dokładnie sprawdź powierzchnię jąder i ich strukturę
- oceń, czy w obrębie jąder wyczuwasz zgrubienie, bolesność, obrzęk albo zmiany o charakterze guza
- sprawdź, czy w mosznie obecny jest płyn
- pamiętaj, że choroba może wiązać się z niespecyficznymi objawami, np. bólem podbrzusza.
W przypadku jakichkolwiek nieprawidłowości, nie zwlekaj, idź do lekarza!
Nowotwór jądra w 95% przypadkach może być całkowicie wyleczalny. Warunkiem jest jego wczesne wykrycie.
Zadbaj o siebie
Jak możesz zadbać o siebie, aby wcześnie wykryć chorobę i nie dopuścić do jej rozwoju? Najważniejsze są badania profilaktyczne – gdy czujesz się dobrze i nic Ci nie dolega. Objawy mogą nie występować przez kilka lat od pojawienia się pierwszych komórek rakowych. Szansę na wyleczenie daje wykrycie choroby we wczesnej fazie.
Co powinieneś robić, aby uniknąć rozwoju choroby i wcześnie zareagować:
- pamiętaj o regularnym samobadaniu jąder – wyczujesz ewentualną różnicę między badaniami
- jeśli coś Cię zaniepokoi, idź do specjalisty urologa lub onkologa
- nie obawiaj się badania per rectum – lekarz podczas tego badania może wykryć nie tylko nowotwór prostaty, ale i nowotwór jelita grubego
- wykonuj zlecone przez lekarza badania, jak np.: USG, badania krwi i moczu, biopsję, kolonoskopię.
Ponadto dbaj o odpowiedni styl życia i zdrowe nawyki:
- stosuj zasady higieny osobistej
- bądź aktywny fizycznie.
- nie pal.
Gdy masz 40 lat i więcej
Weź udział w programie badań Profilaktyka 40 plus. Jest dostępny dla każdej osoby, która ukończyła 40 lat.
Informacje o programie znajdziesz w artykule Profilaktyka 40 plus. Sprawdź, jak możesz wystawić skierowanie.
Skorzystasz m.in. ze specjalnego pakietu badań diagnostycznych dla mężczyzn:
- morfologia krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi
- stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy
- stężenie glukozy we krwi
- próby wątrobowe: AlAT, AspAT, GGTP
- poziom kreatyniny we krwi
- badanie ogólne moczu
- poziom kwasu moczowego we krwi
- krew utajona w kale – metodą immunochemiczną (iFOBT)
- PSA – antygen swoisty dla stercza całkowity.
Infolinia onkologiczna
Chcesz skorzystać z infolinii onkologicznej – zadzwoń pod numer Telefonicznej Informacji Pacjenta - 800 190 590 - i wybierz linię numer 3.
Na infolinii dowiesz się m. in.:
- jak uzyskać skierowanie na leczenie onkologiczne
- gdzie wykonasz badania
- z których programów profilaktycznych możesz skorzystać.
PROFILAKTYKA PIERSI
Październik już od 1985 roku jest miesiącem świadomości raka piersi, a od 2008 roku w dniu 15 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Najwięcej zachorowań wykrywa się u kobiet między 50 a 70 rokiem życia. Problem dotyczy jednak wszystkich kobiet po 20 roku życia, gdyż już wtedy trzeba zadbać o profilaktykę.
Jak prawidłowo wykonać samobadanie piersi
Samobadanie piersi rób regularnie, dzięki czemu wyczujesz ewentualną różnicę między badaniami. Wykonuj je zawsze od 3 do 5 dni po miesiączce
Badasz się nie po to, aby coś znaleźć, ale aby potwierdzić, że wszystko jest w porządku. Jeśli coś Cię zaniepokoi, umów się na wizytę do lekarza – nie czekaj.
Jeszcze kilka lat temu ponad połowa chorych umierała. Przyczyną tak wysokiego procentu umieralności było najczęściej zbyt późne wykrycie choroby wynikające z braku edukacji, strachu i małej świadomości. Badania epidemiologów potwierdzają, że odsetek umierających na raka piersi jest w ostatnich latach nieco niższy, ale kobiety wciąż często nie wiedzą, jak kontrolować swoje piersi, lekarze zaś unikają tego rutynowego badania. Rak gruczołu piersiowego jest nowotworem o długiej fazie przedklinicznej, objawia się po latach utajonego wzrostu, (choć jak zwykle są wyjątki) najczęściej, gdy guz jest już dość duży lub są przerzuty.
Czynniki ryzyka
Nie znamy bezpośredniej przyczyny powstawania nowotworów złośliwych piersi, możemy tylko określić, z pewnym prawdopodobieństwem, jaki wpływ na powstanie raka piersi mają określone czynniki:
Wiek. Zagrożenie rośnie wraz z wiekiem, szczególnie po menopauzie.
Czynniki genetyczne. Bardziej narażone są kobiety, u których występował rak piersi u krewnych pierwszego stopnia (matka, siostra), szczególnie, gdy zachorowanie wystąpiło w okresie przed przekwitaniem. Rak piersi uwarunkowany genetycznie stanowi do 10% wszystkich jego postaci.
Otyłość zwiększa ryzyko nowotworu, ale dopiero po menopauzie.
Nieprawidłowe odżywianie z dużą ilością tłuszczów, cholesterolu.
Cukrzyca
Nadużywanie alkoholu
Narażenie na promieniowanie jonizujące w młodym wieku
Czynniki hormonalne endogeniczne i egzogenne.
Czynniki endogeniczne to:
wczesna pierwsza miesiączka (przed 12 rokiem życia),
późny wiek pierwszej donoszonej ciąży (ciąża po 30 roku życia) lub brak dzieci,
brak lub krótki okres karmienia piersią,
późny wiek menopauzy tj. po 55 roku życia.
Czynniki egzogenne sprowadzają się do wieloletniego (ponad 8 lat) stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych.
Czynniki sprzyjające kobietom w profilaktyce raka piersi
- aktywny styl życia;
- ubogo tłuszczowa dieta (chude mleko, owoce, warzywa);
- ciąże przed 26 rokiem życia i ilość urodzonych dzieci zmniejsza ryzyko zachorowania;
- Im dłuższy okres karmienia tym ryzyko choroby mniejsze.
Czynniki szkodliwe, których należy unikać:
- palenie tytoniu,
- napromienianie klatki piersiowej,
- wielogodzinne noszenie staników, spanie w stanikach
Rodzaje badań pełniących istotną rolę w rozpoznawaniu raka piersi:
Samodzielne badanie piersi raz w miesiącu od 20 roku życia.
Ultrasonografia (USG). Pełni istotna rolę w rozpoznaniu raka gruczołu piersiowego młodych kobiet (do 35 lat), u nich bowiem przeważa w piersiach tkanka gruczołowa. Metoda niezbędna dla prawidłowego wykonania biopsji i potwierdzenia ewentualnych zmian stwierdzonych badaniem palpacyjnym.
Mammografia - kobiety powyżej 35 - 40 roku życia powinny wykonywać badanie mammograficzne co 2 lata, a powyżej 50 roku życia co rok.
Nie powinno się rezygnować z mammografii z powodu szkodliwego działania promieniowania, jakie towarzyszy temu badaniu. Korzyści są dużo większe niż hipotetyczna szkodliwość. Stąd apel, szczególnie do starszych kobiet. Nie bójcie się mammografu, nie ignorujcie zaproszeń na badania przesiewowe. Jeśli nie nadarza się okazja (w postaci zaproszenia) zgłaszajcie się na badania same.
Rezonans magnetyczny piersi: coroczne wykonywanie rezonansu magnetycznego piersi wskazane jest u kobiet powyżej 30. roku życia, u których ryzyko zachorowania na raka piersi przekracza 20%; u kobiet o mniejszym ryzyku (> 15%) decyzja jest zawsze podejmowana indywidualnie. Mimo, iż jest badaniem bardziej czułym od mammografii nie zastępuje jej, a jedynie ją uzupełnia- nie wykrywa zmian charakterystycznych dla pewnych rodzajów raka, które są uchwytne w badaniu mammograficznym
Badania laboratoryjne - morfologia, OB, fosfataza zasadowa, AspAT, LDH, kreatynina, markery nowotworowe, estrogeny, progesteron itp. Badania laboratoryjne nie są pomocne w rozpoznaniu nowotworu, służą do oceny rozległości i zaawansowania zmian.
Badania radiologiczne- U każdej pacjentki należy wykonać RTG klatki piersiowej i kręgosłupa w odcinku lędźwiowym oraz miednicy.
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC) oraz biopsja gruboigłowa.
Program badań przesiewowych raka jelita grubego – DARMOWA KOLONOSKOPIA
Rak jelita grubego — podstępny nowotwór
Na nowotwór jelita grubego zapada rocznie około 18 tys. osób w Polsce. Rak jelita grubego jest drugim, po raku płuca, nowotworem wśród wszystkich zachorowań w polskiej populacji. Jest to trzeci najczęściej wykrywany nowotwór wśród kobiet i czwarty wśród mężczyzn.
Eksperci podkreślają, że nowotwór jelita grubego jest niezwykle podstępny. Może rozwijać się bez objawów nawet przez kilka lat, dlatego tak ważne są badania przesiewowe i wczesne wykrycie choroby.
Populację, którą może objąć program badań przesiewowych Ministerstwa Zdrowia w kierunku raka jelita, szacuje się na ok. 8 milionów Polaków.
Kto może skorzystać z programu badań przesiewowych raka jelita grubego?
Program jest dla osób w wieku:
od 50 do 65 lat,
lub od 40 do 49 lat, jeśli u najbliższych krewnych pacjenta, rozpoznano nowotwór jelita grubego, które nie miały wykonywanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat.
Na czym polega badanie?
Program przesiewowy obejmuje wykonanie kolonoskopii, w tym: pobranie wycinków z nacieku nowotworowego lub zmian podejrzanych o charakter nowotworowy; usunięcie polipów wielkości do 15 mm; poddanie badaniu histopatologicznemu wszystkich wycinków i usuniętych polipów; wskazanie konkretnych zaleceń dotyczących leczenia u osób, które wykonały kolonoskopię przesiewową.
Nie obawiaj się kolonoskopii. Badanie można wykonać w znieczuleniu
Kolonoskopia jest precyzyjna i trwa od 15 do 40 minut. W zależności od wskazań medycznych badanie może być przeprowadzone w znieczuleniu miejscowym (z zastosowaniem żelu znieczulającego) lub znieczuleniu ogólnym, dlatego pacjent nie odczuwa dyskomfortu.
Lekarze podkreślają, że wczesne wykrycie choroby znacznie zwiększa skuteczność leczenia.
Program jest bezpłatny. Nie trzeba skierowania
Do udziału w programie nie jest potrzebne skierowanie. Wystarczy, że pacjent jest w grupie wiekowej, która kwalifikuje się do wykonania przesiewowej kolonoskopii i zgłosi się do placówki realizującej program.
WYKAZ PLACÓWEK W NASZYM WOJEWÓDZTWIE:
Profilaktyka raka piersi
Rak piersi to jeden z czołowych zabójców kobiet w Polsce. W początkowym okresie nie daje on żadnych objawów, ale wcześnie wykryty jest uleczalny. Dlatego tak ważne jest, aby kobiety poddawały się regularnym badaniom mammograficznym, które pozwalają wykryć nawet najmniejsze zmiany
Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Stanowi około 23% wszystkich zachorowań wśród nowotworów i jest przyczyną około 14% zgonów.
Ryzyko zachorowania znacznie wzrasta po 50 r. ż.
Spośród wielu czynników rakotwórczych coraz częściej wskazuje się na uwarunkowania genetyczne. W Polsce około 10% przypadków raka piersi występuje u kobiet z mutacją w obrębie genów, najczęściej w BRCA 1.
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na skuteczność leczenia jest wykrycie nowotworu w jak najwcześniejszym stadium rozwoju. Badania kliniczne wykazały, że w grupie kobiet w wieku 50–69 lat, które wykonywały badania mammograficzne co rok lub co 2 lata, zmniejszyła się umieralności o 25 – 30%! A więc warto badać się systematycznie i nie dopuścić do rozwoju choroby.
W ramach profilaktyki raka piersi NFZ zaprasza wszystkie kobiety pomiędzy 45–74 rokiem życia na bezpłatne badania mammograficzne.
Czy program jest dla Ciebie?
Tak, jeżeli:
- jesteś kobietą w wieku od 45 do 74 lat i spełniasz jedno z poniższych kryteriów:
- w ciągu ostatnich 2 lat nie miałaś mammografii w ramach profilaktyki zdrowotnej (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
- zakończyłaś okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi i pozostajesz w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
- zakończyłaś leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.
Cel programu
- obniżenie wskaźnika umieralności w Polsce z powodu raka piersi do poziomu krajów Unii Europejskiej,
- podniesienie poziomu wiedzy na temat profilaktyki raka sutka i wczesna diagnostyka,
- wprowadzenie na terenie całego kraju ujednoliconych zasad postępowania diagnostycznego.
Kto i gdzie realizuje program?
Badanie mammograficzne możesz wykonać w poradniach stacjonarnych lub w mammobusie, który dojeżdża do najodleglejszych zakątków Polski.
Jak się zgłosić?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania. Wystarczy, że zgłosisz się do poradni, która wykonuje takie badania.
Co Cię czeka w ramach programu?
Podstawowym badaniem wykonywanym w ramach programu jest mammografia.
- Jeżeli Twój wynik będzie prawidłowy, dostaniesz zaproszenie na ponowne badanie za 2 lata.
- Jeżeli Twój wynik będzie nieprawidłowy, lekarz skieruje Cię na dalszą diagnostykę. W przypadku rozpoznania raka piersi lub innego schorzenia wymagającego leczenia specjalistycznego, zostaniesz skierowana (już poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia do poradni specjalistycznych lub lecznictwa stacjonarnego w ramach NFZ.
Kiedy się zapisać?
Możesz się zgłosić sama lub na podstawie zaproszenia, które otrzymałaś. Tylko wczesna diagnostyka pozwala na wykrycie zmian na początkowym etapie i podjęcie skutecznego leczenia.
Co przygotować?
Na wizytę weź ze sobą dokument tożsamości i zdjęcia z poprzednich mammografii, o ile miałaś robione. Lekarz będzie mógł je porównać z aktualnym wynikiem badania.
Jak długo będziesz czekać?
Termin wizyty ustali placówka, do której się zgłosisz.
Co zyskasz?
Wykonasz badanie, które pozwoli wykryć nieprawidłowości na wczesnym etapie i w razie potrzeby podjąć odpowiednie działania.
Szczegółowe informacje o programie
Więcej informacji dotyczących Programu Profilaktyki Raka Piersi znajdziesz w serwisie Ministerstwa Zdrowia i na stronie internetowej:
Przypominamy Państwu o możliwości skorzystania z pakietu badań profilaktycznych w ramach programu Profilaktyka 40 PLUS.
Program skierowany jest do Polaków, którzy:
- skończyli 40 lat
- nie korzystali wcześniej z programu Profilaktyka 40 PLUS lub skorzystali z niego, ale minęło co najmniej 12 miesięcy od pierwszych badań w ramach programu
- uzupełnili ankietę na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) lub przez infolinię +48 800 100 101 lub w przychodni POZ uczestniczącej w programie lub w aplikacji mojeIKP.
Po więcej informacji zapraszamy Państwa pod adresem
Zapraszamy Państwa do skorzystania z bezpłatnych porad:
Dietetyka
Psychodietetyka
Specjalisty ds. aktywności fizycznej
Taką możliwość oferuje Centrum Dietetyczne Online. Wystarczy wejść na stronę internetową https://ncez.pzh.gov.pl/poradnia/ i przejść do platformy, a następnie zarejestrować się bezpłatnie. Zadanie realizowane jest ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025, finansowane przez Ministra Zdrowia.
Poniżej kilka istotnych informacji dotyczących naszego zdrowia
Zadbaj o odpowiednią jakość i długość snu
Dobrej jakości sen to podstawa naszego optymalnego funkcjonowania i dobrego samopoczucia. Około 90% populacji potrzebuje od 7 do 8 godzin snu, jednak jest to kwestia bardzo indywidualna. Ważne jest, aby po przebudzeniu czuć się wypoczętym. Coraz częściej jednak mamy do czynienia z zaburzeniami snu, których przyczyną mogą być między innymi: reakcja na stres i zwiększające się wymagania dotyczące wydajności w pracy. Bezsenność w dzisiejszych czasach to jeden z najpoważniejszych problemów zdrowia publicznego. Może ona prowadzić do pogorszenia funkcji poznawczych, obniżenia odporności, zwiększenia ryzyka rozwoju nadciśnienia, często powoduje problemy żołądkowo-jelitowe i dolegliwości bólowe. Poza tym wpływa na zmniejszenie wydajności zawodowej, zwiększa ryzyko wystąpienia wypadków komunikacyjnych, pogarsza jakość życia oraz może prowadzić do zaburzeń psychicznych. Zaburzenia rytmów okołodobowych mogą być jedną z przyczyn wystąpienia depresji, dlatego tak ważne jest zadbanie o higienę snu poprawiającą jego jakość i zapobiegającą bezsenności.
Zasady higieny snu
ograniczaj czas spędzany w łóżku (nie jedz w łóżku, nie czytaj w nim i nie oglądaj filmów)
prowadź regularny tryb życia, rano wstawaj zawsze o tej samej porze niezależnie od dnia tygodnia i ilości obowiązków
unikaj drzemek w ciągu dnia
pamiętaj o codziennej aktywności fizycznej
nie pij wieczorem zbyt dużo płynów, unikaj kofeiny, nikotyny i alkoholu
zjedz kolację 3 godziny przed snem i ewentualnie lekką przekąskę późnym wieczorem
utrzymuj umiarkowaną temperaturę w sypialni
unikaj silnego światła wieczorem i ciemnych pomieszczeń w ciągu dnia
nie próbuj zasnąć na siłę (gdy nie możesz zasnąć wyjdź z sypialni i wróć do łóżka, kiedy poczujesz senność)
postaraj się nie koncentrować na obawach związanych ze spodziewaną bezsennością „znowu nie zasnę, będę zmęczony”
Usuń z sypialni zegarki lub postaw je tak abyś ich nie widział i nie mógł po nie sięgnąć
w przypadku utrzymujących się problemów ze snem zgłoś się do lekarza, nie stosuj żadnych leków „na własną rękę”
Niedobór witaminy D może sprzyjać stanom depresyjnym
Najnowsze publikacje naukowe wskazują na prawdopodobieństwo występowania zależności między niedoborem witaminy D a możliwością wystąpienia depresji. Wyniki największego prospektywnego badania neuroendokrynologów z kliniki Mayo w USA, wykazały, że ryzyko nawrotu depresji jest mniejsze u osób z wyższym poziomem witaminy D. W Polsce z uwagi na uwarunkowania geograficzne jesteśmy narażeni na niedobory witaminy D szczególnie po okresie zimowym. Zanim wiosenne słońce „podniesie” jej poziom w organizmie możemy doświadczyć skutków deficytu witaminy D, takich jak infekcje, skurcze mięśni, drżenia, spadek napędu. Zestawiając te powszechnie występujące w naszej szerokości geograficznej objawy z badaniami epidemiologicznymi wskazującymi na częstsze występowanie depresji na przełomie marca i kwietnia – warto zadbać o wyrównanie poziomu witaminy D w organizmie.
Warto jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu i korzystać z każdego słonecznego dnia, nie tylko w lecie, ale także jesienią i zimą.
Niedobór witaminy D może sprzyjać stanom depresyjnym
Na stronie Ministerstwa Zdrowia każda osoba zainteresowana zmienieniem swoich nawyków żywieniowych, trybu życia oraz wprowadzenia zasad zdrowego odżywiania może skorzystać z darmowych planów żywieniowych, porad.
Jeśli masz wątpliwości, jak przygotować wspólny, odpowiednio zbilansowany posiłek, nie wiesz, ile powinni zjeść poszczególni członkowie rodziny, wybierz rodzinny plan żywieniowy! Różnorodne produkty, ciekawe i smaczne dania, zaskakujące połączenia i nowe warianty klasycznych potraw sprawią, że wspólnie odkryjecie wiele nowych smaków.
Należy się jedynie zarejestrować, a otrzymamy pyszne, szybkie i łatwe w przygotowaniu jadłospisy, dzięki którym już za dwa tygodnie poczujesz się lepiej!
W obecnych czasach, szczególnie w okresie trwania pandemii gdzie społeczeństwo więcej czasu spędza w domu niż na świeżym powietrzu warto przypomnieć jakie to może nieść skutki dla naszego zdrowia i jak mimo to dbać o swoje zdrowie i samopoczucie, zwłaszcza teraz. Każdy z nas zapewne słyszał o piramidzie zdrowego odżywiania i stylu życia. Badania naukowe jasno wskazują jak ważne w funkcjonowaniu człowieka są aktywność fizyczna, odpowiednia ilość oraz prawidłowość snu, a także to jak często, w jakim tempie i co spożywamy.
Każde źródła dotyczące zdrowego odżywiania wskazują, że najważniejszym jego elementem są WARZYWA I OWOCE. Dostarczają wiele witamin, wartości a także wspierają funkcjonowanie naszego organizmu. Dlatego też zawsze umieszczane są w pierwszym piętrze piramidy. Warto jeść różnorodne warzywa i owoce, nie znudzą nam się, pozwoli nam to może też odkryć nowe smaki.
Inne ważne zasady, o których warto pamiętać to również regularność i tryb spożywania posiłków. Najbardziej optymalny jest układ
5 POSIŁKÓW DZIENNIE, nie powinniśmy jeść w pośpiechu, winno się znaleźć chwilę aby usiąść i poświęcić kilka minut na przeżuwanie jedzenia. Im dłużej przeżuwamy, tym szybciej będziemy najedzeni, potrzeba kilku minut aby wiadomość o dostarczaniu posiłku do naszego organizmu trafiła do mózgu.
Poza warzywami i owocami ważnym jest również spożywanie PRODUKTÓW ZBOŻOWYCH, szczególnie pełnoziarnistych. Wybierajmy pieczywo pełnoziarniste, oczywiście od czasu do czasu możemy sięgnąć też po białe aby dieta była urozmaicona ale nie tak często jak po wieloziarniste.
WODA. Bardzo ważny element. Należy wypijać minimum 1,5 l wody dziennie. Wydawać by się to mogło niemożliwe ale jeśli w to miejsce wstawimy inny płyn w takiej samej ilość np. coca-colę, oranżadę czy 3 kawy dziennie to już wtedy nie wydaję się to aż tak dużo w stosunku do całego dnia. Organizm w dużej mierze składa się z wody. Podczas wykonywania różnych czynności, suche powietrze i zimno przyczyniają się do tego, że ją tracimy. Dlatego też należy się stale nawadniać, zawsze mieć przy sobie butelkę wody. A z biegiem czasu wejdzie nam to w nawyk.
Wybierajmy chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz tłuszcze roślinne w miejsce zwierzęcych. Przynajmniej dwa razy w tygodniu warto zjeść rybę, zawierają one nasycone kwasy tłuszczowe, które mają duże znaczenie dla człowieka gdyż chronią przede wszystkim przed chorobami układu sercowo-naczyniowego. Decydując się na tłuszcze roślinne wybierajmy olej rzepakowy, można dodawać go na zimno do sałatek ale też do smażenia. Smażonych potraw jednak nie należy jeść zbyt często, spróbujmy tych gotowanych na parzę czy pieczonych w piekarniku.
Przyprawiając nasze potrawy wybierajmy PRZYPRAWY NATURALNE- zioła na przykład oregano, pieprz, bazylię, rozmaryn. Ilość soli należało by zapewne zmniejszyć w naszym niejednym daniu, a czasami nawet nie wiemy jak inne przyprawy wspaniale ją zastępują.
SŁODYCZE- kto z nas nie lubi czekolady, ciasteczka do kawy czy szarlotki z lodami. Jak to mówią wszystko jest dla ludzi ale w ograniczonych ilościach. Ustalmy sobie jeden dzień w tygodniu, w którym będziemy mogli zjeść coś słodkiego. Wybierzmy wtedy naszą ulubioną czekoladę czy ciastka. Oczywiście podzielmy się z rodziną, nie chodzi o to żeby zjeść całą tabliczkę czekolady na raz :)
Omijamy restauracje typu FAST-FOOD szerokim łukiem. Oczywiście czasami w długiej drodze musimy coś zjeść jednak starajmy się żeby były to jednorazowe sytuacje. W domu można przygotować zdrowe, przepyszne burgery, pieczone ziemniaczki w piekarniku. Internet jest pełen świetnych przepisów. Wystarczy kilka minut, tyle ile byśmy poświecili na drogę do tych „zakazanych miejsc”
AKTYWNOŚĆ – ważny czynnik ludzkiego życia. Ludzie mają to do siebie, że dostarczają więcej kalorii do organizmu niż są w stanie spalić. Powinniśmy poświęcić godzinę dziennie na jakąkolwiek aktywność fizyczną. Nie mamy czasu? A może podczas ulubionego serialu zamiast leżenia na kanapie poćwiczyć na dywanie, wybrać się z rodziną na spacer, pobawić się w ogrodzie. Jest wiele możliwości, wystarczy zacząć wdrażać je w życie.
SEN – żaden człowiek nie przeżyje bez snu. Abyśmy mogli normalnie funkcjonować w ciągu dnia musimy nabrać energii właśnie śpiąc. Nie warto siedzieć do późnej godziny przeglądając Internet w telefonie czy na laptopie albo patrząc w telewizor. Nasz organizm może długo tak nie wytrzymać i kiedyś się może nam za to odwdzięczyć. Śpijmy więc regularnie, dbajmy o to aby łóżko było wygodne, poduszka dobrze dostosowana do naszego kręgosłupa a otrzymamy z tego jedynie same profity.
Tak wiele a tak niewiele. Zatroszczmy się o nasze ciało i umysł a już w niedługim czasie zwróci się nam to dobrym samopoczuciem, zdrowiem, energią, świetną sylwetką.
Powodzenia!
